Summer of Love
De komende weken blikt uw favoriete weekendkrant terug op de legendarische Summer of Love van 1967. Vijftig jaar geleden verzamelden tienduizenden jongeren in de straten van San Francisco doordesemt van peace, love and happiness. Het was de veruitwendiging van wat gemeenzaam een tegencultuur werd genoemd. De droom bleek evenwel al snel een illusie, en eindigde voor sommigen zelfs met een fikse kater. Een halve eeuw later leeft de geest van de Summer of Love evenwel nog steeds door in vele maatschappelijke domeinen.
Voor wie achterom kijkt, lijkt de Summer of Love wel het prototype van een moderne steekvlambeweging. Kort en krachtig, heel snel een grote groep jongeren in haar greep houdend, zeer aanstekelijk, enorm gemediatiseerd en al even snel gerecupereerd. Amper een jaar later, in 1968, sloeg de sfeer in de VS en bij uitbreiding in Europa helemaal om. De bloemen in het haar maakten plaats voor kasseistenen, molotovcocktails, traangas, politiekogels en militaire tanks. Van Parijs tot Praag, en met een korte tussenstop in Leuven. Het ging plotsklaps zeer hard tegen onzacht. De droom lag aan flarden. In de wereld van muziek volgden in de jaren 1970 het escapisme en klatergoud van disco en de no future wanhoopskreet van punk. In het modebeeld maakten geel en oranje plaats voor grijs en heel veel zwart.
Maar de geest van de Summer of Love is nog lang niet dood en waart vandaag zelfs krachtiger doorheen de Westerse samenleving dan de bloemenkinderen van San Francisco vijftig jaar geleden hadden kunnen bevroeden. In de achtertuin van San Francisco ligt Silicon Valley, de bakermat van de technologie en computerindustrie. Met name de opmars van de personal computer is meer dan een technologische innovatie. Het draagt ook de geest van de tegenbeweging van de jaren zestig in zich. Technologie en ideologie vonden elkaar in het verzet tegen machtige elites en een verlangen van het individu om zelf de toegang tot informatie te controleren. In 1984 vatte Apple Computer deze visie pakkend samen in de TV-commercial voor de lancering van de Macintosh: “1984”. Het individu dat een Orwelliaanse “big brother” verslaat.
Het is een metafoor voor wat sommigen wel eens een Californische ideologie noemen: een ongebreideld geloof in vrij ondernemerschap dat probleemloos samengaat met zeer progressieve ethische en maatschappelijke stellingnamen. San Francisco is niet toevallig het mekka van de LGBT-beweging. De informatie en communicatietechnologie is het sluitstuk van deze ideologie. Het zijn de kiemen van een nieuw soortig kapitalisme dat op slimme wijze de waarden van de tegencultuur heeft gerecupereerd en geïncorporeerd in een nieuw paradigma.
Dat nieuw soort van ondernemerschap draagt empowerment van medewerkers, horizontale structuren, participatie, co-creatie en transparantie hoog in het vaandel. “Revolutie” heeft een plaats gevonden in menig mission statement en ”disruptie” is het nieuwe mantra. Allen behept met een “purpose” om de wereld te verbeteren. En menig bedrijfsleider waagt zich ook vandaag graag aan een meditatiesessie met zielsverwanten. Zonder taboe. Ze lijken zo weg gelopen uit de straten van San Francisco vijftig jaar geleden. Het was ook die geest die vorige week doorheen het reclamefestival in Cannes waaide waar campagnes voor non profit organisaties met de hoogste creatieve prijzen aan de haal gingen. Van vermiste kinderen over mensen met een beperking tot registratie van burgers bij verkiezingen. Het sterkste statement was het beeldje van “fearless girl” als symbool van de Internationale Vrouwendag in de VS, pal tegenover de beroemd en beruchte stier in Wall Street. Het is reclame die een geweten schopt en ambieert om de wereld te verbeteren. En geel en oranje domineren straks weer helemaal het modebeeld.
Zoals in de laten jaren 1960 leven we vandaag opnieuw in een tijdsgeest die drijft op onderstromen van empowerment en verbondenheid. Wanneer beide drijfveren elkaar kruisen, ontstaan revolutionaire bewegingen. Wat gisteren en vandaag vreedzaam en ogenschijnlijk liefdevol lijkt, kan morgen plots exploderen als een gevaarlijke cocktail. Ook dat is een les van de Summer of Love.